Gelezen: Nouveau Fuck manifest – Stella Bergsma

Nouveau Fuck van Stella Bergsma is geestig, intelligent, provocerend. Een spraakwaterval die je soms van je sokken blaast. Brutaal, recht door zee en zonder exuses. Voor sommigen net iets te ver gaand, voor anderen puur genieten.

Je houdt van haar … of helemaal niet

Stella Bergsma krijgt wel wat te horen als ze weer eens haar ideeën zonder blikken of blozen in het rond gooit. Dat blozen is overigens nergens voor nodig, hoorde je ooit dat een màn bloosde om wat hij verkondigde? Stella Bergsma schrijft heerlijk, zoekt de uithoeken van de taal om als een goederentrein over je heen te rammen met wat ze zegt. Je zal het gehoord hebben! Wellicht verdeelt dat haar publiek. Je moet het kunnen smaken.

Helemaal in de ban van Stella Bergsma

Ik was en ben helemaal in de ban van Bergsma. Eerst envooral: ze doet alles met stijl, zegt niet zomaar iets, ze vindt woorden in de uithoeken van de taal. Ritmisch bij tijden, alsof ze op een katheder staat en daar verkondigt. Wat dan? Dat vrouwen best over de schreef mogen gaan en dat al dat braafjes-zijn om toch maar geliefd te zijn best de schroothoop opgaat.

Stella Bergsma klaagt niet, ze constateert

Verwacht je niet aan een klaagzang van arme onderdrukte vrouwen en o die vreselijke mannen.

Constateren is goed. Je kunt pas dingen verwanderen als je ze hebt aangewezen. Sterker nog, dingen bestaan pas als je ze hebt aangewezen. Nouveau Fuck wijst aan, signaleert en zeikt niet, maar spreekt.

Het is haar eerste stelregel en in de derde is al te lezen dat vingerwijzen nergens toe leidt.

• De wereld wordt er niet beter op als sommige mensen hangen.
• Nouveau Fuck is scherp op de inhoud, niet op de persoon (stelling 4)
• Nouveau Fuck heeft luchtig lak en schijt met stijl. (stelling 6), het leven is immers de zwaar om niet licht te nemen.

Feministe

Is Bergsma een feministe? Is Le nouveau Fuck een feministisch pamflet? Het zal er maar van afhangen wat je onder het woord begrijpt maar wat ze zeker doet is een wereld doorprikken waarin vrouwen toch in een minder benijdenswaardige positie verkeren. Enkele uitspraken:

• Vrouwen kunnen zich minder slechtheid veroorloven
• Toon me een vrouw zonder schuldgevoel en ik toon je een vent (citaat van Erica Jong)
• … Het gelul waarmee ze zijn opgegroeid. Dat ze niet deugen, dat hun uiterlijk niet klopt, van wie ze houden niet, wat ze aanhebben niet, hoe ze praten, hoe ze zich gedragen niet.

Je zou wel denken dat het boek van Bergsma gelezen heeft!

Waarom zouden alleen mannen hufters mogen zijn? vraagt ze zich af.

Overdonderd

Ik was bij tijden overdonderd door de orkaan van woorden en stellingen van Bergsma, maar moest anderzijds toegeven: och God, ze heeft nog gelijk ook!

Als vrouw word je weggezet als hysterisch, labiel of onsympathiek als je je opwindt. De maatschappij bestraft onze woede en prijst onze passiviteit. Waar mannen helden worden om hun bloedige strijd, worden vrouwen bitches als ze voor zichzelf opkomen.

Sletvrees

Het boek gaat over seks, véél seks. Bergsma bedacht in 2015 een woord dat voor vele vrouwen herkenbaar is: sletvrees. Volgens Van Dale (die het woord van haar overnam) betekent dit de angst van vrouwen om voor slet te worden uitgemaakt. Zelf definieert Bergsma in Nouveau Fuck het als volgt: de angst voor onbeteugelde vrouwelijke seksualiteit.

Nouveau Fuck is geestig

Ik heb nu en dan luidop gelachen tijdens het lezen van Nouveau Fuck. Het zwaar het thema soms ook is, Bergsma kan grote zaken licht vertellen. Je lacht je een deuk omdat ze op onweerstaanbare wijze spijkers met koppen slaat.

Nouveau fuck is niet mals. Voor niemand

Terug naar Bergsma’s eerste stelling in Le nouveau Fuck . Niet klagen, wel constateren. Bergsma is niet mals. Niet voor mannen, niet voor vrouwen, niet voor zichzelf. Geen vingertje, constateren. Dat er nog werk voor de boeg is, véél werk. Dat we beter van ons zouden laten horen. In wie we zijn: goed, slecht, maakt niet uit, wéés! Gebruik je woede!

Als je je furie de vrije loop laat is het wel handig haar te kunnen hanteren. Woede kan je overspoelen maar als je het leert doseren, is het een precieswapen. Het is een brandstof, een katalysator. Zo kun je laserscherp voor jezelf opkomen.

Waardering

Nouveau Fuck van Bergsma is een wervelwind. Wellicht moet ik het nog eens lezen omdat ze mij bij eerste lezing alle hoeken van de kamer liet zien. Nouveau Fuck is geestig, intelligent, provocerend. Dat moet je dus allemaal kunnen hebben. Dat je behoorlijk van je sokken wordt geblazen. Maar waarom niet?
Ik waardeer haar stijl en inhoud. Fuck fuck fuck aan allerlei ‘regeltjes’ waar we ons aan houden omdat het nu eenmaal zo hoort. (Be a lady, they said!).

Praktisch

Stella Bergsma, Nouveau Fuck manifest is uitgegeven door Nijgh & van Ditmar (2020) en telt 96 blz. Te koop bij o.a. Bol.com voor € 11,50 (paperback) en voor als ebook voor € 6,99.