Reset blijft je achtervolgen

Ooit Black Mirror gezien op Netflix? En dan dat rare gevoel gehad dat dit wel eens de toekomst kon zijn? De nabije toekomst? Minority Report met Tom Cruise gezien ? De drie vrouwen drijvend in een bad, met zicht op de toekomst?

Reset van Blake Crouch zit helemaal in die sfeer. Het moest maar eens mogelijk zijn.

Herinneringen vasthouden

Helena is een neurowetenschapper die sterk onder de indruk is van de achteruitgang bij haar dementerende moeder. Ooit zal haar moeder zo goed als geen herinneringen meer hebben, wat als er een manier bestond om die herinneringen vast te houden? Ze dient een aanvraag in voor een onderzoeksbeurs en staaft die met goede vooruitzichten. Wellicht zijn er wel degelijk manieren om die herinneringen vast te houden en het gestaag verlies ervan tegen te houden. Toch vindt ze niemand om haar onderzoek te financieren.

Meer dan herinneringen vasthouden

Dan komt het moment dat iemand uit de privéwereld bereid is om haar onderzoek te financieren. De financiëen zijn onbeperkt en haar vreemde sponsor lijkt meer te weten van het project dat zijzelf. Ze wordt omringd door de beste wetenschappers en boekt spectaculaire vooruitgang met was ze ‘de geheugenstoel’ noemt. Het onderzoek en de bouw van de stoel zijn uiterst geheim. Het hele labo is gebouwd op een oud boordplatform waar je moeilijk toegang toe krijgt. Slade, projectleider en financierder, houdt de touwtjes strak in handen.

Uiteindelijk slaagt Helena erin om herinneringen neurologisch te bewaren. Eind van het verhaal voor Helena, zou je denken, maar dan pas begint het. Haar opdrachtgever daagt haar uit om verder te gaan. Het registreren van een herinnering kan immers gebruikt worden als ankerpunt om terug in de tijd te gaan.

Wat als je door een herinnering via de machine te registreren terug kon gaan naar die herinnering en je leven vanaf dan opnieuw kon leiden? Zonder dat anderen daar iets van af weten? Nooit meer de gedachte ‘had ik maar’ … want je kon naar dàt punt in je leven teruggaan om het anders te doen, in een paralelle tijdslijn. De ‘prijs’ is het opgeven van je huidige leven, want teruggaan betekent sterven in deze tijdlijn. Maar evengoed word je herboren, leef je opnieuw, 10 of 20 jaar terug. Met de wijsheid van 10,20 jaar ver.

Gigantische gevolgen

Wanneer je dat kon, kon je uiteindelijk hele geschiedenis herschrijven. Getrainde soldaten kunnen teruggaan in de tijd voor dictators aan de macht kwamen en ze doden voor ze gevaarlijk werden. Rampen konden vermeden worden in de paralelle tijdslijn. Je zou zoveel kunnen ‘springen in de tijd’ als je wil. Iedere keer doodgaan, dat wel, maar ook iedere keer opnieuw leven.

Het brein kan maar zoveel aan

Uiteindelijk loopt het allemaal fout. Het brein herinnert zich vorige tijdlijnen. Mensen zien hun kinderen sterven (uit de vorige tijdlijn) terwijl ze ze net gered hebben. Ze herinneren zich andere partners en relaties. Militaire grootheden ontkenenen oorlogen omwille van ‘De Stoel’ waar ze naar goedbevinden teruggaan in de tijd om continu de geschiedenis te veranderen. De wereld stevent af op een apocalyps. Letterlijk door de militaire invasies, maar ook door het brein die het begeeft. Mensen plegen zelfmoord, hebben geen idee meer wie ze werkelijk zijn of in welke werkelijkheid ze leven.

Dit had nooit mogen gebeuren

Er is maar één manier om dit ‘ongedaan’ te maken: zorgen dat de stoel nooit werkelijkheid wordt. Het wordt het levensdoel van Helena, die er meteen vele levens moet voor doorlopen, met bovenal veel falen. De technologie van De Stoel staat immers op Wikileaks, waardoor iedereen er al lang geen sprake meer is van één stoel. Iedereen heeft zo zijn redenen om de eigen of wereldgeschiedenis te herschrijven…

Voor wie is dit boek?

Ook al is het pure fictie (ja toch?), er staan bladzijden vol wetenschappelijke fundering over De Stoel in het boek. Tuurlijk is het niet mogelijk, Blake Crouch maakt echter zo’n goed gebruik van allerlei wetenschappelijk kennis dat hij je helemaal meeneemt in het verhaal. Hoeveel mensen zeggen immers niet dat ze bij een bijna doodervaring hun hele leven voorbij zien flitsen? Wat gaat er allemaal door je hoofd bij extreme stress? Neurologisch? Valt daar niet iets mee te doen ?

Dit is in de letterlijke zin science fiction, maar wel op zo’n manier dat het verhaal bijna geloofwaardig is. Er zijn de klassieke good ones en bad ones en uiteraard ontbreekt een stuk romantiek niet. Hou je van Black Mirror, dan is Reset van Blake Crouch zeker een boek voor jou.

Blake Crouch krijgt lof van de grootste supenseschrijvers

Reset is de grootste boekdeal ooit die Netflix binnenhaalde. Dat zegt veel, héél veel. Of wat dacht je van Karin Slaughter die Reset “schaamteloos grensoverschrijdend en compleet verrassend” noemt. Of Lee Child – auteur van o.a. de reeks met Jack Reacher in de hoofdrol – die één en al lof is over het schrijversdebut van Blake Crouch?

Praktisch

Blake Crouch, Reset telt 352 blz. en is uitgegeven door The House of Books (juni 2019). Het is de Nederlandse vertaling van Recursion dat ook in juni uitkwam.
Te koop bij o.a. Bol.com voor €21,99 (paperback), €9,99 (e-book) en gratis voor abonnees Kobo Plus.

Naar welk moment in je leven
zou jij terug willen gaan
om je leven te herschrijven?

Dat is de vraag die mij het meest bezig hield tijdens het lezen van het boek. Zou ik het willen? En hoe zou ik het dan anders doen? Wat zou ik achterlaten?

Alleen al die mijmeringen zijn het lezen van het boek waard !