In De 22 levenslessen die vogels ons leren krijg je een inkijk in het privéleven van vogels. Hoe gedragen ze zich als koppel? Ligt trouw-zijn in hun natuur, of net niet? Hoe maken ze elkaar het hof? Zijn het goede opvoeders of juist plantrekkers? Kunnen ze ons door hun gedrag iets leren? Je zal tijdens je wandelingen echt niet meer op dezelfde manier naar vogels kijken!
Het privéleven van vogels
Wie wandelt kan niet buiten vogels om. Het moet al flink regenen (ook vogels schuilen) of behoorlijk donker zijn voor je géén vogels hoort. Passeer je een behoorlijke waterpartij, dan kan je genieten van het dagelijkse leven van tal van watervogels. Ze voelen zich veilig omringd door al dat water, al vlucht een eend wel eens voor al te passievolle woerden.
Dat de ene vogel de andere niet is, dat merk je snel. Verschillen in kleur en grootte en zang. Maar hoe het zit met hun privéleven, dat is een andere kwestie. Dat vraagt nauwgezette aandacht. Hoe ze broeden en omgaan met hun kroost bijvoorbeeld. Hoe mannetjes zich verhouden ten aanzien van vrouwtjes. Wie zwaait de plak?
Dat kom je allemaal te weten in ‘De 22 levenslessen die vogels ons leren’. Een boekje over ‘Moed, reisplezier, liefhebben, kwetsbaarheid’.
2 vogelspotters gebiologeerd door het gedrag van vogels
Kijk, om een beetje een vogelkenner te zijn moet je een voyeur zijn. Ergens tussen de struiken, het liefst gecamoufleerd én met een behoorlijke verrekijker. Tel daarbij véél geduld en veel wachten. Ik verdenk er de 2 auteurs – Philippe Dubois en Elise Rousseau – ervan aan dit beeld te voldoen. Hoe zou je anders zoveel te weten komen?
Een boek vol fijne verhalen over het gedrag van vogels
Dit boek pretendeert niet een wetenschappelijk werk te zijn, het is een verzameling verhalen over het gedrag van vogels zoals een geduldige vogelspotter dat kan zien. Volgens de auteurs hebben vogels ons flink wat te leren.
“Wat kunnen vogels ons in de 21ste eeuw nog leren? Aan de hand van korte ornithologische bespiegelingen zullen we zien dat deze levendige dieren in feite kleine leermeesters zijn: ze zetten ons aan om over onszelf na te denken, als we tenminste de moeite nemen om ze te observeren! “
Hebben we die tijd of mogelijkheid niet om ze te observeren, dan kunnen we altijd terecht bij dit boek.
De 22 levenslessen die vogels ons leren
De auteurs zien hoe vogels het doen en verbinden dit vervolgens met filosofische beschouwingen over de mens. Geen zware overpeinzingen, maar verhalen die je inderdaad aan het denken zetten. Zo verbinden ze – als voorbeeld – de rui van vogels (verliezen van oude veren) met het aanvaarden van kwetsbaarheid als mens.
“Je moet durven iets in jezelf dood te laten gaan om te kunnen vernieuwen. Dat is wat vogels doen wanneer ze hun versleten veren vervangen voor glanzende nieuwe. Voor vogels is dat van levensbelang: hun verenkleed moet perfect in orde zijn, anders kunnen ze niet vliegen.”
Vervolgens vertellen de auteurs hoe vogels in periodes van rui kwetsbaar zijn en zich op de achtergrond houden. Misschien moeten mensen dat ook nu en dan eens doen: het oude afleggen om aan iets nieuws te beginnen, met tussendoor een tijd van bezinning en terugtrekken.
Het boek is een aaneenschakeling van dergelijke verhalen.
Van eeuwige trouw tot ronduit barbaars
Met deze titel doe ik hetzelfde als de auteurs, ik ‘vermenselijk’ de vogels, wat natuurlijk onterecht is. Maar het zet aan tot denken, net wat de auteurs wilden.
Soms vond ik de mijmeringen er een beetje over, maar de vele beschrijvingen van het gedrag van vogels maakten alles goed.
Zo zijn er bij de waadvogels best wat vrouwelijke exemplaren die de plak zwaaien over hun mannelijke tegenhanger. Er zijn vogels waarbij ‘man en vrouw’ mooi samenwerken en elk hun deel van het broeden voor zich nemen, met elk een eigen nest. Koekoeks trekken zich dan weer niets aan van hun kroost en laten andere vogelsoorten de eieren uitbroeden. Flamingo’s houden van het communegevoel en voeden hun jongen in kolonies op.
Barbaars vond ik dan weer de heggenmus. Voor de paring pikt het mannetje flink in de cloaca, het vrouwelijke geslachtsorgaan. Pijnlijk, ja, en met geen andere reden dan het opzettelijk veroorzaken van samentrekkingen zodat het zaad van de vorige partner wordt uitgescheiden.
Lijsters zijn dan weer de flierefluiters van de bende, ze doen zich tegoed aan rijpe bessen. Veel van die gegiste vruchten leidt tot regelrechte dronkenschap: ze vliegen zigzaggend door de lucht.
Zo staat het boek vol met tal van observaties. Heerlijk lezen vond ik het!
Samengevat
De 22 levenslessen die vogels ons leren is een fijn boek dat je een inkijk geeft in het leven van vogels. Het boek leest vlot en zorgt nu en dan voor een glimlach op je gezicht. Soms vond ik het antropomorfisme iets ver gaan, ik had liever méér verhalen gezien en minder gefilosofeer. Het boek wakkert mijn interesse naar vogels best wel aan. Tijdens het wandelen zal ik wellicht net iets langer blijven staan en net iets vlugger mijn verrekijker nemen. Want het leven van vogels is allesbehalve banaal!
Een prima cadeau voor elke natuurliefhebber en wandelaar!
Praktisch
Philippe J. Dubois & Elise Rousseau, De 22 levenslessen die vogels ons leren, telt 176 bladzijen en is uitgegeven door Kosmos. Het is te koop bij Bol.com voor € 15 (paperback) en € 7,99 als e-book.
